สมยศ พฤกษาเกษมสุข

เขาทำงานสายแรงงานเป็น activist ตั้งแต่สมัยเรียน หลังจาก 6 ตุลา 2519 อีก 3-4 ปี เขาก็ไปทำงานที่สมาคมสิทธิเสรีภาพของประชาชน (สสส.) ตอนนั้นแรงงานที่ถูกกดขี่มาก ๆ เป็นแรงงานย่านอ้อมน้อย-อ้อมใหญ่ แกก็เข้าไปทำงานกับคนงาน จัดการศึกษาในเรื่องของกฎหมายแรงงานสัมพันธ์ เรื่องการเจรจาต่อรอง

สุกัญญา พฤกษาเกษมสุข อดีตภรรยาของสมยศ

คนชอบว่าแกได้เงินเยอะ แต่เคสที่เกิดขึ้นกับเรา เราเป็นคนดูเรื่องเงิน แกไม่เคยได้ พอคนงานได้ค่าชดเชย คนงานจะซื้อทองให้บาทนึง ก็ยังไม่รับ เขาย้ำตลอดว่าเราไม่ควรต่อสู้เฉพาะเรื่องแรงงาน ควรต่อสู้ทางสังคมในเรื่องอื่น ๆ ที่กระทบกับประชาชนโดยรวมด้วย เพื่อให้สังคมมันดีขึ้น

เยาวภา ดอนสี เจ้าหน้าที่สหพันธ์แรงงานฯ

น้องไท (ลูกชาย) เกิดมาได้เดือนแรก เป็นช่วงรัฐประหารโดย รสช. ใหม่ ๆ ผมก็อุ้มไปเรียกร้องที่หน้าทำเนียบรัฐบาล ต้องการให้ผู้หญิงลาคลอดได้ 90 วัน เพราะสมัยนั้นแฟนทำงานเป็นพยาบาล ลาคลอดได้แค่ 30 วัน หลังจากนั้นผมก็ต้องเลี้ยงเอง แล้วทำงานไปด้วย มันเหนื่อยมาก

เราไม่ได้สนิทกับพ่อขนาดนั้น อาจจะถึงขั้นห่างเหิน แม่เองก็เป็นคนที่ทำงานหนัก ด้วยความที่เราก็เป็นนักเรียน ตารางชีวิตคือตื่นนอนไปเรียน กลับมาเข้านอนราว 3–4 ทุ่ม ซึ่งเป็นเวลาที่พ่อกลับบ้าน ทำให้เราไม่ค่อยได้เจอกันเลย ไม่มีเวลากินข้าวเย็นด้วยกัน ต้องเป็นช่วงปิดเทอมที่พอจะหาเวลาไปกินอะไรกันทั้งครอบครัว

ประกายดาว พฤกษาเกษมสุข ลูกสาวของสมยศ

ระหว่างปี 2535-2548 ผมเดินทางรอนแรมไปพำนักอาศัยอยู่ในเขตอุตสาหกรรมจังหวัดสมุทรสาคร ปทุมธานี สมุทรปราการ อยุธยา ได้มีโอกาสเรียนรู้ชีวิตความเป็นอยู่ของกรรมกร ซึ่งถูกเอารัดเอาเปรียบ มีชีวิตที่ทุกข์ยากแสนสาหัส อันเป็นผลมาจากการพัฒนาเศรษฐกิจแบบทุนนิยม ผมได้ใช้เวลาส่วนใหญ่เคียงบ่า เคียงไหล่กับคนทุกข์ยากเหล่านี้ในการต่อสู้เพื่อชีวิตที่ดีกว่าเดิม